عدم تحقق اهداف اوليه ايجاد مناطق آزاد در کشور و انحراف از آن اهداف، همواره مورد توجه و نقد کارشناسان توسعه بوده است. آمارها حاکي از آن است که به طور ميانگين ارزش واردات به مناطق آزاد بيش ده برابر ارزش صادرات از اين مناطق بوده است و به اين ترتيب اين مراکز به سکوهاي واردات به کشور تبديل شده اند. به علاوه همواره ايجاد منطقه آزاد تجاري جديد با افزايش قيمت زمين، رشد مفاسد و زمين خواري در اين مناطق همراه بوده است. در عين حال با وجود هزينه‌هاي زياد انجام شده همچنان رنگ محروميت از چهره اين مناطق پاک نشده است. اين در حالي است که با وجود هزينه‌هاي زياد پرداخت شده، همچنان رنگ محروميت از چهره اين مناطق و حواشي آن پاک نشده است و با اين وجود، کماکان ايجاد مناطق آزاد تجاري جديد در مناطق مرزي، يکي از گزينه‌هاي جدي دولت‌ها جهت رفع محروميت از اين مناطق بوده است که معمولا با همراهي و مطالبه از سوي مردم ساکن در اين مناطق نيز همراه بوده است.
از اين رو ثريا در برنامه زنده امروز، مدل توسعه مناطق آزاد را مورد نقد و بررسي قرار مي دهد. در برنامه امروز دکتر محمد خوش چهره، عضو هيأت علمي دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران مهمان حضوري برنامه خواهد بود. هم چنين روح الله ايزدخواه،، به صورت تلفني ثريا را همراهي خواهد کرد. شايان ذکر است از دبيرخانه شورايعالي مناطق آزاد و ويژه اقتصادي نيز جهت حضور در برنامه دعوت شده است که تا کنون پاسخ مثبتي از سوي آن دبيرخانه شنيده نشده است. عدم تحقق اهداف اوليه توليدي در مناطق آزاد، توسعه کمي بيش از حد مناطق آزاد جديد به رغم مشکلات مناطق آزاد قبلي و نيز آثار فرهنگي اجتماعي و تغيير سبک زندگي در مناطق محروم از محورهاي برنامه امروز خواهد بود.
لازم به ذکر است منطقه آزاد تجاري، قلمرو معيني است که غالباً در محدودهٔ داخل يک بندر يا در مجاورت آن قرار گرفته و در آن تجارت آزاد با ساير نقاط جهان مجاز شناخته شده است. چنانچه کالاها را مي‌توان بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکي از اين مناطق صادر کرد يا به اين مناطق وارد نمود و آن‌ها را براي مدتي در انبار ذخيره و در صورت لزوم بسته بندي و مجدداً صادر کرد. کالاهايي که از منطقه آزاد تجاري به کشور ميزبان وارد مي‌شوند، حقوق و عوارض گمرکي مقرر را مي‌پردازند.
گفتني است ايدهٔ ايجاد چنين مناطقي به پس از جنگ جهاني دوم بر مي‌گردد که استراتژي تشويق يا توسعه صادرات در دستور کار کشورهاي تازه استقلال يافته قرار گرفته بود. در آن زمان ادعا مي‌شد اگر چنين مناطقي ايجاد شود براي بسياري از شرکت‌هاي خارجي انگيزهٔ سرمايه‌گذاري در اين مناطق ايجاد خواهد شد و به تبع آن، تکنولوژي جديد، اشتغال جديد و توان صادرات از آن حاصل خواهد گرديد.
شايان ذکر است در ايران نيز سابقه ايجاد مناطق آزاد تجاري به سال 1372 باز مي گردد. در آن زمان سه منطقه جزيره کيش، قشم و چابهار به عنوان مناطق آزاد تجاري شناخته شدند. در مصوبه سال 72 مجلس شوراي اسلامي در اين رابطه، هدف ايجاد منطقه آزاد در کشور اين‌گونه بيان شده است:«به منظور تسريع در انجام امور زيربنايي، عمران و آباداني، رشد و توسعه اقتصادي، سرمايه‌گذاري و افزايش درآمد عمومي، ايجاد اشتغال سالم و مولد، تنظيم بازاركار و كالا، حضور فعال در بازارهاي جهاني و منطقهاي، توليد و صادرات كالاهاي صنعتي و تبديلي و ارايه خدمات عمومي، به دولت اجازه داده مي‌شود مناطق نامبرده را به عنوان مناطق آزاد تجاري و صنعتي براساس موازين قانوني اداره نمايد.» با تصميم دولت دهم، چهار منطقه ارس، اروند، ماکو و انزلي نيز به ليست مناطق آزاد تجاري ايران اضافه شده است تا تعداد اين مناطق به عدد هفت برسد. هم چنين اخيرا نيز زمزمه هايي از ايجاد هشت منطقه آزاد جديد در نواحي مرزي کشور شنيده مي شود.
بينندگان محترم مي‌توانند نظرات خود پيرامون اين مستندها را به شماره پيامک 300001435 پيامک کنند يا با ذخيره سازي شماره همراه 09300001435 از طريق شبکه‌هاي اجتماعي با برنامه در ارتباط باشند.
هم‌چنين با عضويت در کانال تلگرامي برنامه ثريا با آردس https://telegram.me/soraya_tv يا دنبال کردن صفحه رسمي برنامه ثريا در اينستاگرام با شناسه sorayatv مي‌توان از آخرين اخبار مربوط به ثريا و توليدات آن با خبر شد.